Türkiye’de Radyo yayıncılığı 94 yaşında…
Sirkeci büyük Postanenin bodrum katında Eşref Şefik’in ilk anonsuyla başlayan Türk radyoculuğu bugün 94 yaşında… Radyo Yayıncılarımıza ve Radyo dostlarına kutlu olsun.
1990 yılında fiilen başlayan özel radyo yayınları, 1994 yılında Türkiye’de RTÜK’ün kurulmasıyla resmi olarak devam etmektedir. Tüm Ülke genelinde özel radyo kuruluşları yayınların başlamasıyla, bulundukları bölgenin kültürünü, örf, adet geleneklerini ve bölgelerinin tanıtımını üstlenerek büyük katkı sağlamışlardır.
RTÜK ve RİAK araştırmalarında RADYO; en güvenilir, en samimi, en iyi dost ve arkadaş olarak açık ara diğer mecraların önünde yer almaktadır.
Bir senedir tüm dünyada olduğu gibi Ülkemizde de yaşanan Covid-19 salgını ile mücadele de yerel radyolarımız gerek programlarında gerekse hazırlamış olduğumuz, salgınla mücadele bilgilendirme spotlarını yayınlayarak, halkımızı bilinçlendirmeyi amaç edinmiştir.
Hain 15 Temmuz kalkışmasında tüm yerel radyolarımız, halkımızı meydanlara çağırarak demokrasimize ve Ülkemize sahip çıkarak Devletimizin yanında olmuşlardır. Bu dönemde karasal radyo yayıncılığının stratejik önemi bir kere daha ortaya çıkmıştır.
Meslek Birliğimiz, radyo televizyon yayıncılığının sorunlarına kalıcı çözümler üretmek, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndan kaynaklanan hakların takibi ve korunması amacıyla 2001 yılında kuruldu. Ulusal, Bölgesel, Yerel Radyo ve Televizyon yayıncıları üyeleri ile RATEM, Uluslararası ABU (Asya-Pasifik Yayıncılar Birliği, Afrika Yayıncılar Birliği ve WIPO (Dünya Telif Birliği) üyelikleriyle de Ülkemizi temsil etmektedir. Yayıncılık dünyasındaki her türlü gelişmeleri yakından takip ederek, üyelerinin bu gelişmelerden faydalanmasını sağlamaktadır.
RATEM’İN YÜRÜTTÜĞÜ PROJELER VE FAALİYETLER
RADYOSFER
Teknolojik gelişmelere uyum sağlayabilmek ve dijitalleşen medya sektöründe, üyelerimizi tek bir dijital platformda birleştirdiğimiz RADYOSFER Projemizde hedeflenen; üyelerimizin dijital alanda ihtiyaç ve taleplerini karşılamak üzere iOS ve Android tabanlı aynı zamanda web üzerinde kullanılan uygulama ile dijital yayınlarını, server bedelleri ile birlikte ücretsiz olarak yapmalarını sağlamaktır.
RADYOSFER Platformumuzda üyemiz Radyo - Televizyon kuruluşlarının ürettikleri içeriklerin ortak paylaşımı sağlanarak ülke genelinde izleyici ve dinleyiciye ulaştırılması amaçlanmaktadır.
TRHB -Türkiye Radyoları Haber Bültenleri
18 Mart 2020 tarihinden itibaren üye radyolarımızda her gün 5 kuşakta aynı saatlerde yayınladığımız, Dünya’da ve Türkiye’deki Covid-19 salgını ile gelişmeleri içeren ‘Sağlık Haber Bülten’lerimiz geçtiğimiz ay Türkiye Radyoları Haber Bültenleri şeklinde genel haberlerin yayınlanması ile çok büyük bir haber network’ü oluşturmuştur.
TMİPP-TÜRKİYE MEDYA İÇERİK PAYLAŞIM PLATFORMU
Yerel TV ve radyo içeriklerinin ülke çapında dağıtımının yapılması, ulusal, bölgesel ve yerel yayıncıların ülke genelini ilgilendiren bölgesel haber, spor , kültür –turizm faaliyetleri, vb. konularında o bölgede muhabir bulundurmaksızın en güncel bilgiye ulaşarak izleyici ve dinleyicilerini bilgilendirmesinin sağlanması, ayrıca ülke çapında düzenlenecek sanat, kültür-turizm, spor vb. etkinliklerin alt yapısının sağlanarak Tüm Ülkeye ilk ağızdan aktarımının sağlanması amaçlanmaktadır.
RADYO VE TELEVİZYONLARIMIZIN ACİL ÇÖZÜM BEKLEYEN SORUNLARI VE TALEPLERİMİZ
Öncelikli yayın-kamu ve kamu şirketleri spotları
-
Bilindiği üzere, Kamu Resmi İlanları, 2 Ocak 1961 tarih ve 195 no’lu “Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun” da belirlenen kurallar çerçevesinde, Basın İlan Kurumu aracılığı ile yalnızca yazılı basına dağıtılmaktadır. Zira anılan Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte, medya mecrası olarak yalnızca “yazılı basın” yer almaktaydı.
Günümüz koşullarında ise, radyo ve televizyonların bu kapsama dahil edilmesinin artık bir zorunluluk haline geldiği açıktır.
Öte yandan radyo ve televizyonların yayınlamakla yükümlü olduğu zorunlu yayınlar, Kamuya çok büyük oranda faydayı bedelsiz olarak sağlayan radyo ve televizyon kuruluşlarının yaşadığı finansal güçlükler, ilgili mevzuatta yapılacak değişiklik sonucunda, kamuya ait reklam, ilan ve duyuruların radyo ve televizyonlara da verilmesinin önünün açılması ile hafifleyebilecektir.
-
Yerel TV’ler de yayınlanmaya başlayan Kamu Kurum, Kamu bankaları ve Kamu hizmet reklamlarının yerel radyolarımızda Meslek Birliğimiz aracılığıyla yapılmasını talep etmekteyiz.
-
Belediyelerin, reklam alanlarından elde ettikleri yıllık gelirlerin belli kısmının, o ildeki yerel medya mecralarına dağıtılması Radyo ve Tv yayıncılarımız açısından, daha fazla içerik üretebilme ve daha fazla istihdam sağlamaları açısından önemlidir.
-
2018 yılından beri yaşanan ekonomik daralmalardan dolayı özellikle yerel-bölgesel radyo ve televizyon yayıncılarımızın birçoğu, uydu televizyonlarımızın ise yaşanan bu sıkıntılarla birlikte döviz kurlarının aşırı yükselmesi nedeniyle TÜRKSAT’a yaptıkları ödemeleri yapamadıkları için radyo ve televizyonlarını kapatmak veya yayınlarına ara vermek zorunda kaldılar.
-
Radyo ve televizyonların yayınlarında kullandıkları telife konu eserlerin mali hak bedelleri, özellikle yerel ve bölgesel kuruluşlar açısından altından kalkılamaz bir yük haline gelmiştir.
RATEM 2004 yılından bu yana sorunun çözüme kavuşturulması yönünde büyük çaba harcamıştır. Temsil ettiği radyo ve televizyon kuruluşları ile telif toplamaya yetkili meslek birlikleri arasında köprü görevi görmüş, önemli mesafeler kat ederek dönemin Bakanlarının katılımı ile kullanım protokolleri imza edilmesini sağlamıştır.
Gelinen süreçte yıllardır uygulanan yıllık tüfe+üfe/2 oranında artırılması ile oluşan bu bedeller karşılanamaz noktaya gelmiş, özellikle yerel ve bölgesel yayıncılık sürdürülemez olmuştur.
Sayın Cumhurbaşkanımızın, özellikle yerel radyo ve televizyonlarımız için hassasiyetini bilmekteyiz. Bu nedenle, yerel radyo ve televizyonlarımızın sorunlarının çözümüne ve Yerel yayıncılığımızın Dünya yayıncılığına örnek olabileceği, projelerimize destek taleplerimizi arz ediyoruz.
M.Aydın ŞERBETCİOĞLU
RATEM Yönetim Kurulu Başkanı
